Η δημόσια γλυπτική αποτελεί μία ξεχωριστή καλλιτεχνική δημιουργία, η ιδιαιτερότητα της οποίας έγκειται στους στόχους, το νόημα, τις συμβολικές και πολιτικές χρήσεις ενός μνημείου, αλλά και στο προσωπικό ιδίωμα του καλλιτέχνη και τις προσδοκίες των παραγγελιοδοτών.
Η μεγαλύτερη ωστόσο σημασία των γλυπτών είναι ότι συνδέονται άρρηκτα με την έννοια της μνήμης και της υπενθύμισης. Τα γλυπτά αποτελούν βασικούς μάρτυρες του παρελθόντος που αποκαλύπτουν παράλληλα σημαντικές ιστορικές αλήθειες. Το δημόσιο γλυπτό λειτουργεί ως ένα οπτικό ερέθισμα που στόχο έχει να διεγείρει και να ανακαλέσει τη μνήμη μέσω του νοήματός του.
Στο Βόλο, όπως και σε άλλες πόλεις, η δημόσια γλυπτική άνθισε κατά τη διάρκεια της μεταπολεμικής περιόδου. Ακολουθώντας το παράδειγμα της Αθήνας, η οποία είχε ξεκινήσει ήδη από τον 19ο αιώνα να εμπλουτίζεται με δημόσια έργα, φιλοξένησε σε πλατείες και σε δημόσιους χώρους πολλά υπαίθρια γλυπτά, όπως ανδριάντες, ευεργέτες, πολιτικούς, ανθρώπους του πνεύματος, κτλ.
Έργα με ιδιαίτερη αισθητική και γούστο, που ήταν παράλληλα επιφορτισμένα με τη δική τους αποστολή. Έργα δηλαδή που απευθύνονταν στο κοινό και είχαν διδακτικό χαρακτήρα, έργα που είχαν σκοπό να εξάρουν το συναίσθημα του ηρωισμού και της προσφοράς ή έργα που λειτουργούσαν καθαρτικά και λυτρωτικά από ένα τραυματικό παρελθόν. Οποιοσδήποτε και να ήταν ο σκοπός τους, τα δημόσια έργα ήταν απόλυτα συνυφασμένα με το κοινωνικό-πολιτικό πλαίσιο της εποχής, αντανακλώντας παράλληλα ένα συμβολικό περιεχόμενο και χαρακτήρα.
Ο Βόλος είναι μία πόλη που έχει μια μοναδική αλλά και ιδιαίτερη σχέση με τα δημόσια γλυπτά, αφού αυτά (τα δημόσια γλυπτά) είναι διάσπαρτα στις κεντρικές πλατείες και στους περισσότερους ανοιχτούς χώρους, προσδίδοντας στην πόλη μια ιδιαίτερη διακοσμητική και καλλιτεχνική αξία.
Τα περισσότερα, ωστόσο, γλυπτά του Βόλου είναι συνυφασμένα με την ανάγκη της υπενθύμισης του παρελθόντος και της ενεργοποίησης της μνήμης. Έτσι οι στήλες, τα ηρώα-μνημεία και οι προτομές – πορτραίτα υπερτερούν από τα υπαίθρια γλυπτά και τις γλυπτικές συνθέσεις.
Στην περίπτωση της δημόσιας γλυπτικής του Βόλου, τα μνημεία συνδέονται επίσης και με τον μύθο, εκφράζοντας μία ανιστορική αντίληψη του παρελθόντος. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια ο γλυπτικός διάκοσμος της πόλης ακολούθησε ένα σύγχρονο πνεύμα, με ιδιαίτερες δημιουργίες από μάρμαρο και πέτρα, εμπνευσμένες από αφηρημένες συνθέσεις και προικισμένες με υπερβατικές, συμβολικές και αναπαραστατικές πολλές φορές ιδιότητες.
Οι χρήσεις των δημόσιων μνημείων είναι κυρίως κοινωνικές και απευθύνονται στο ευρύ κοινό, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στους καλλιτέχνες να εκφραστούν μέσα από αυτό. Η βασική αποστολή της μνημειακής γλυπτικής είναι η ανανέωση, η ενεργοποίηση και η ανάκληση της σχέσης μας με το παρελθόν. Για να γίνει, ωστόσο, ένα μνημείο αποδεκτό από το κοινό, θα πρέπει αυτό να καταστήσει σαφές και κατανοητό το νόημα και τη σημασία του πέρα από την καλλιτεχνική του λειτουργία.
Ο Βόλος αποτελεί μία από τις πιο οργανωμένες ελληνικές πόλεις σ’ ότι αφορά την επάρκεια και τον σχεδιασμό των δημόσιων χώρων. Ο δημόσιος χώρος της πόλης αποτελεί το σπουδαιότερο κομμάτι της. Είναι ο χώρος όπου εξασφαλίζει τη συλλογική συμβίωση και τη συνοχή των κατοίκων. Το δημόσιο μνημείο επισφραγίζει την ταυτότητα του δημόσιου χώρου και ενσαρκώνει και διαιωνίζει τη συλλογική μνήμη, εξυπηρετώντας παράλληλα τις κοινωνικές ανάγκες των πολιτών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου