Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2010

Θανάσης Φάμπας: Ο ζωγράφος και γλύπτης από τον Λαύκο Πηλίου


Ο Θανάσης Φάμπας είναι ένας από τους πιο αξιόλογους ζωγράφους, που διακρίθηκε για τη προσφορά του στην Ελλάδα και το εξωτερικό και κατάφερε να ξεχωρίσει με τα έργα του και να παρουσιάσει μέσα από τη δουλειά του εκφραστικές προεκτάσεις της τέχνης, κινούμενος μέσα στο κλίμα των εξπρεσιονιστικών τόνων και των συμβολικών τύπων.
Ο Θανάσης Φάμπας γεννήθηκε το 1922 στον Λαύκο Πηλίου. Το 1946-47 σπούδασε στη σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα και το 1950 συνέχισε τις σπουδές του στο Ινστιτούτο Καλών Τεχνών Ν. Γρηγορέσκου Βουκουρεστίου, όπου ολοκλήρωσε και το μεταπτυχιακό του στη μνημειακή ζωγραφική. Το 1952 είχε ήδη λάβει μέρος στην πανρουμανική έκθεση Καλών Τεχνών, που είχε πραγματοποιηθεί στο Βουκουρέστι. Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο καλλιτέχνης συμμετείχε σε περισσότερες από 60 κρατικές εκθέσεις στη Ρουμανία, καθώς και σε διάφορες άλλες εκθέσεις, διεθνείς και ομαδικές, σε πολλές χώρες της Ευρώπης, της Βόρειας και Νότιας Αμερικής και της Αφρικής. Αντιπροσώπευσε επίσης την Ελλάδα σε διεθνείς εκθέσεις της τέχνης στο Βουκουρέστι της τέχνης στο Βουκουρέστι, στη Μόσχα, το Βερολίνο και τη Βαρσοβία.
Ο Θανάσης Φάμπας ασχολήθηκε τόσο με τη ζωγραφική και την εικονογράφηση βιβλίων, όσο και με τη γλυπτική. Ο ίδιος είχε αναλάβει την εικονογράφηση 30 βιβλίων που είχαν δημοσιευτεί στην Ελλάδα και τη Ρουμανία. Εικονογράφησε επίσης το βιβλίο του Γιάννη Ρίτσου, της Ιωάννας Τσάτσου, του Δημήτρη Ραβανή, του Μενέλαου Λουντέμη και του Ηλία Λεφούση, ενώ ασχολήθηκε και με την φιλοτέχνηση εξώφυλλων δίσκων κλασικής μουσικής.
Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια σχεδίασε και σκάλισε πέντε μνημεία αντιστασιακού χαρακτήρα, έχοντας βιώσει και ο ίδιος την σκληρότητα του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, τιμώντας έτσι τους ήρωες και τα θύματα του πολέμου. Στην κοινότητα του Λαύκου πρόσφερε οκτώ αγάλματα και εξήντα πίνακες και στην πόλη του Βουκουρεστίου ένα άγαλμα με απεικόνιση του Ρήγα Φερραίου.
Δεκαπέντε χάλκινα και μαρμάρινα αγάλματα και πάνω από χίλια έργα ζωγραφικής βρίσκονται σε ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ και στη Βραζιλία.
Για τη δουλειά και τα έργα του υπάρχει πλούσια βιβλιογραφία με μελέτες Ρουμάνων και Ελλήνων. Πάνω από είκοσι λεξικά αναφέρουν το όνομά του, ενώ πολλά άρθρα και μελέτες έχουν γραφτεί σε περιοδικά και εφημερίδες τέχνης. Ο ρουμανικός κινηματογράφος έχει παρουσιάσει τη δουλειά του σε δύο ταινίες μικρού μήκους, ενώ έχουν γίνει και πολλές παρουσιάσεις των έργων του στη ρουμανική τηλεόραση. Το 2004, η Ελληνική Ένωση δημοσίευσε το βιβλίο «Θανάσης Φάμπας, ένα αμετάβλητο πεπρωμένο», που γράφτηκε από τη Θεοδώρα Ρούσου – Φάμπα.
Το 2005, ο δήμος Σηπιάδος τίμησε αυτόν τον σπουδαίο δημιουργό για την εξαιρετική του συμβολή, ιδρύοντας ένα μουσείο προς τιμήν του, το Φάμπειο μουσείο, στο παλιό δημοτικό σχολείο του Λαύκου, με σκοπό να φιλοξενήσει τα έργα που δώρισε στον τόπο του ο καλλιτέχνης.
Στα έργα του κυριαρχεί κατ’ αποκλειστικότητα η γυναικεία φιγούρα, αποδοσμένη με αρχαία λυρικότητα και βυζαντινή μεγαλοπρέπεια. Στην απόδοση των μορφών, διαπιστώνεται εύκολα από τη μια πλευρά η επαφή του καλλιτέχνη με την αρχαία ελληνική παράδοση και τέχνη και από την άλλη, η καθαρά προσωπική του προσφορά.
Ο καλλιτέχνης διηγείται με το δικό του, ιδιότυπο, ζωγραφικό του τρόπο μικρές ιστορίες, προσδίδοντας σ’ αυτές διάφορες αδυναμίες, ευαισθησίες και προσωπικά οράματα.
Τα έργα ξεχωρίζουν για τη λυρική διάθεση που εκπέμπουν, την εκλεπτυσμένη χρωματική διαπραγμάτευση και τον ιδιότυπο και εύκολα αναγνωρίσιμο εξπρεσιονισμό. Στρέφεται προς το φως, το χρώμα, τη ζωή και την καθημερινότητα
Με ουσιαστική καλλιτεχνική παιδεία, ο καλλιτέχνης σμιλεύει την πέτρα και κάνει μορφή τις σκέψεις και τις ιδέες του και φωνή και λόγο το υλικό του.
Ο γόνιμος συγκερασμός πλαστικών και ζωγραφικών αξιών που αποτυπώνονται στα έργα του, σε συνδυασμό με την έμφαση που δίνεται στα εξπρεσιονιστικά χαρακτηριστικά και την επιβολή γενικευμένων τύπων, κάνει τα έργα του μοναδικά και ξεχωριστά.
Ο καλλιτέχνης ενσωματώνει στις δημιουργίες του με καθαρά προσωπικό τρόπο, ιδεαλιστικά και ρεαλιστικά στοιχεία, τύπους της αρχαίας ελληνικής τέχνης, αλλά και στοιχεία της μοντέρνας.
Τα έργα του χαρακτηρίζονται από μία διηγηματική διάθεση και η θεματογραφία έχει να κάνει, όπως προαναφέραμε, κυρίως με τη γυναίκα, συνδυάζοντας πλαστά και σχεδιαστικά στοιχεία, παραδοσιακά και νέα χαρακτηριστικά, στο πλαίσιο μιας ιδιότυπης, προσωπικής γλώσσας.
Έχοντας βιώσει τον πόλεμο, καθώς ο ίδιος ήταν μέλος της Εθνικής Αντίστασης, προσανατολίζει ένα μέρος της τέχνης του προς σ’ αυτήν την κατεύθυνση. Σε πολλά γλυπτά, όπως το γλυπτό που είναι αφιερωμένο στη συμβολή της γυναίκας στην Εθνική Αντίσταση, διατυπώνονται έντονα και καθαρά τα παραστατικά στοιχεία και οι συμβολικές προεκτάσεις του έργου, δίνοντας έτσι μια εξαιρετικά πλούσια, εκφραστική φωνή σ’αυτό.
Σ’ αυτό, όπως και σε άλλα τέτοιου τύπου έργα, τονίζεται η μνημειακότητα, η εναλλαγή όγκων, η εκφραστική προέκταση που αυτά αποπνέουν, αλλά και η διηγηματική και εξπρεσιονιστική θεματολογία που χρησιμοποιείται με απόλυτη ασφάλεια για να αποδώσει το συμβολικό περιεχόμενο του έργου.
Ζωγράφος και γνήσιος γλύπτης με πηγαία καλλιτεχνική παρορμητικότητα, ο Θανάσης Φάμπας διακρίθηκε για τις συνεχείς του αναζητήσεις και τις προσωπικές του κατακτήσεις. Κατόρθωσε να δώσει στα έργα του μια ιδιαίτερη εσωτερική δύναμη και έναν αξιόλογο εκφραστικό πλούτο. Κατάφερε μέσα από την τέχνη του να εξωτερικεύσει τον εσωτερικό του κόσμο, τις μνήμες και τις αλήθειες του, τα οποία και μπόρεσαν να αναχθούν μέσα από την πράξη της δημιουργίας σε έργα τέχνης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου